Obserwuj w Google News

Referendum. Co to jest? Jakie są ZASADY? O co chodzi z referendum 2023?

2 min. czytania
21.08.2023 12:44
Zareaguj Reakcja

Referendum ogólnokrajowe z 4 pytaniami odbędzie się 15 października, równolegle z wyborami parlamentarnymi 2023. Co to jest referendum? Jakie są zasady uczestnictwa w nim? Wyjaśniamy.

Referendum
fot. Jakub Kamiński/East News (zdjęcie poglądowe)

Referendum ogólnokrajowe z czterema pytaniami odbędzie się 15 października. 17 sierpnia Sejm przegłosował stosowną uchwałę, zarządzającą referendum w dniu wyborów parlamentarnych 2023.

Co to jest referendum?

Referendum to forma głosowania powszechnego, w którym obywatele wyrażają swoją wolę w zakresie sposobu rozstrzygnięcia kwestii, która poddawana jest pod to głosowanie. Zwykle referendum ma charakter plebiscytu - odpowiada się na dane pytanie "tak" lub "nie". Można również dokonać wyboru między zaproponowanymi opcjami bądź rozwiązaniami.

Wyróżniamy 2 zasadnicze rodzaje referendum:

  • referendum ogólnokrajowe,
  • referendum lokalne.

Referendum ogólnokrajowe jest zarządzane przez Sejm bezwzględną większością głosów w obecności co najmniej połowy ustawowej liczby posłów, lub przez Prezydenta Rzeczypospolitej za zgodą Senatu, wyrażoną bezwzględną większością głosów w obecności co najmniej połowy ustawowej liczby senatorów. Szczególne regulacje dotyczące tego typu referendum określa ustawa z 14 marca 2003 r. o referendum ogólnokrajowym

Organem, który zapewnia organizację oraz przeprowadzenie referendum, jest Państwowa Komisja Wyborcza.

Referendum [ZASADY]

Jakie są zasady referendum? Przede wszystkim, podobnie jak w przypadku wyborów parlamentarnych bądź prezydenckich, referendum trwa jeden lub dwa dni. Wyznacza się je zawsze na dzień ustawowo wolny od pracy i (jeśli trwa ono dwa dni) na dzień go poprzedzający. 

Sam akt głosowania w referendum również przedstawia się tak samo, jak w przypadku innych rodzajów głosowań. Uczestnik referendum zaznacza symbol "x" przy satysfakcjonującej go odpowiedzi: "tak", "nie" lub przy opcji/rozwiązaniu, jeżeli taka jest forma referendum.

Referendum ogólnokrajowe [RODZAJE]

Konstytucja i ustawa o referendum ogólnokrajowym wyróżniają trzy rodzaje referendum ogólnokrajowego:

  • referendum w sprawach o szczególnym znaczeniu dla państwa,
  • referendum w sprawie wyrażenia zgody na ratyfikację umowy międzynarodowej, na podstawie której RP przekazuje organizacji narodowej lub organowi międzynarodowemu kompetencje organów władzy państwowej w niektórych sprawach,
  • referendum w sprawie przyjęcia ustawy zmieniającej Konstytucję RP.

Kto może głosować w referendum?

Kryteria uczestnictwa są takie same, jak w przypadku każdego innego głosowania powszechnego w Polsce. Prawo udziału w referendum ma obywatel Polski, jeśli najpóźniej w dniu głosowania kończy 18 lat. Nie mają prawa udziału w referendum osoby:

  • pozbawione praw publicznych prawomocnym orzeczeniem sądowym;
  • pozbawione praw wyborczych prawomocnym orzeczeniem Trybunału Stanu;
  • ubezwłasnowolnione prawomocnym orzeczeniem sądowym

O co chodzi z referendum 2023?

17 sierpnia Sejm przegłosował uchwałę ws. organizacji referendum ogólnokrajowego w dniu wyborów parlamentarnych. Początkowo miało ono dotyczyć jedynie kwestii obowiązkowej relokacji migrantów w ramach państw Unii Europejskiej. PiS przekonuje, że chce w referendum zapytać o "ważne dla Polaków sprawy". Opozycja jest zdania, że to "hucpa polityczna". Zarówno KO, jak i np. przedstawiciele Lewicy namawiają swoich zwolenników do tego, by nie uczestniczyli w rządowym referendum. DOWIEDZ SIĘ WIĘCEJ:  Referendum 2023: PYTANIA. Jakie są wszystkie 4 pytania referendalne?