30 lat temu upadł Związek Radziecki. Zaskakująca deklaracja Gorbaczowa
30 lat temu rozwiązano Związek Radziecki. 25 grudnia 1991 r. ówczesny lider państwa sowieckiego Michaił Gorbaczow ogłosił w orędziu telewizyjnym ustąpienie ze stanowiska. Po upływie trzech dekad polityk przypomina, że ZSRR można było uratować jako konfederację.
ZSRR można było mimo wszystko utrzymać, gdyby stał się on konfederacją suwerennych republik, jednak przed 30 laty nie doceniono problemów narodowościowych w tym państwie - powiedział Michaił Gorbaczow, który w 1991 roku ustąpił ze stanowiska prezydenta Związku Radzieckiego.
- Nawet po puczu (z sierpnia 1991 roku - przyp. red.), gdy republiki ZSRR ogłaszały niepodległość, a rola prezydenta ZSRR była bardzo osłabiona, uważałem, że Związek Radziecki można utrzymać. Zaproponowałem, by porozumieć się w sprawie Związku Suwerennych Państw - powiedział Gorbaczow agencji TASS. Wywiadu, opublikowanego w sobotę, twórca pieriestrojki, a potem pierwszy i jedyny prezydent ZSRR udzielił w 30. rocznicę ustąpienia z tego stanowiska.
30 lat od likwidacji ZSRR. Gorbaczow: proponowałem porozumienie
25 grudnia 1991 r. Gorbaczow ogłosił w orędziu telewizyjnym, że rezygnuje z funkcji prezydenta ZSRR. Wszystkie swoje uprawnienia przekazał do Borysa Jelcyna, wówczas lidera Rosyjskiej Socjalistycznej Republiki Radzieckiej. Tego samego dnia wieczorem ściągnięto z masztu na Kremlu flagę ZSRR i zastąpiono ją rosyjską.
Po upływie 30 lat Gorbaczow przekonywał, że proponowany przez niego scenariusz "byłby o wiele lepszy niż to, co nastąpiło po rozpadzie ZSRR". Dni przed swoją rezygnacją z urzędu prezydenta nazwał "czarnymi dniami" dla niego samego, Rosji i ZSRR.
Przekonywał też, że musiał wówczas oddać władzę pokojowo. Wskazał, że gdyby podjął decyzję o użyciu siły w celu utrzymania władzy, to w kraju wybuchłby konflikt, którego skutki byłyby nieprzewidywalne. - Uważałem, że nie można do tego dopuścić - oświadczył.
Do puczu przeciwko rządom Gorbaczowa doszło w sierpniu 1991 roku, gdy jego współpracownicy z grona "twardogłowych" komunistów z poparciem części armii próbowali powstrzymać rozpad systemu komunistycznego. Pucz nie powiódł się, natomiast przyspieszył proces dezintegracji ZSRR. 8 grudnia 1991 roku przywódcy trzech republik - Białorusi, Rosji i Ukrainy: Stanisław Szuszkiewicz, Borys Jelcyn i Leonid Krawczuk - podpisali porozumienie białowieskie, formalnie kończące istnienie ZSRR i powołujące na jego miejsce Wspólnotę Niepodległych Państw. Gorbaczow, jako prezydent faktycznie nieistniejącego już ZSRR, zrezygnował ze stanowiska.
RadioZET.pl/PAP
Tu się dzieje
