Mapa stacji z „chrzczonym” paliwem. UOKiK ujawnił wyniki kontroli
Najwięcej nieprawidłowości podczas losowych badań jakości paliw Inspekcja Handlowa stwierdziła w 2022 roku w woj. świętokrzyskim (5,41 procent próbek), mazowieckim (2,40 procent) i podlaskim (2,38 procent). W całej Polsce niezgodne z normami okazało się być 1,34 procent przebadanych próbek. UOKiK prowadzi mapę, na której prezentuje wyniki testów.

Ceny paliw to przez ostatni rok główne zmartwienie kierowców. Inspekcja Handlowa nieustannie bada także jakość benzyny, oleju napędowego oraz gazu LPG oferowanego na polskich stacjach. Kontrolom podlegają producenci paliw, hurtownicy, magazynujący oraz prowadzący stacje przedsiębiorcy. – Stały monitoring jakości paliw ciekłych przynosi efekty. W czasie pierwszej kontroli w 2003 roku aż 30 procent badanych próbek nie spełniało wymogów. W kolejnych latach liczba nieprawidłowości spadała. W 2022 roku zakwestionowaliśmy mniej niż 1,5 procent próbek – poinformował Tomasz Chróstny, Prezes Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów. Wyniki kontroli w swojej okolicy można sprawdzić na mapie jakości paliw.
Jakość paliw w Polsce. Mapa UOKiK
System kontroli jakości paliw w Polsce dzieli się na dwie części: europejską i krajową. UOKiK wyjaśnił, że w tej pierwszej weryfikowane podmioty są wybierane w losowaniu, które przeprowadza Prezes Urzędu jako zarządzający systemem monitorowania i kontrolowania jakości paliw. W części krajowej ich dobór zależy od sygnałów od kierowców, innych organów (np. Policji) i negatywnych wyników z poprzednich lat.
W 2022 r. Inspekcja Handlowa zbadała jakość benzyny bezołowiowej, oleju napędowego, gazu skroplonego (LPG) oraz lekkiego oleju opałowego. Do badań pobrano łącznie 1598 próbek paliw ciekłych (833 próbki benzyn i 765 oleju napędowego), 317 próbek LPG i 1 próbkę lekkiego oleju opałowego.
Specjaliści podczas testów laboratoryjnych wykazali, że 21 próbek paliw ciekłych (19 oleju napędowego, 2 benzyny) nie spełniało wymogów, co stanowi 1,34 procent zbadanych. Odsetek zakwestionowanych próbek paliw w poszczególnych województwach był wyraźnie zróżnicowany. Podczas losowych kontroli stacji paliw najwięcej nieprawidłowości stwierdzono w województwach: świętokrzyskim (5,41 procent zbadanych), mazowieckim (2,40 procent) i podlaskim (2,38 procent). Natomiast w przypadku kontroli przedsiębiorców wybranych na podstawie m.in. informacji od kierowców – w województwach: kujawsko‑pomorskim (7,14 procent), warmińsko-mazurskim (6,25 procent) i zachodniopomorskim (4,88 procent). W ostatnich latach (2016–2022) kontrole w hurtowniach paliw oraz u producentów i magazynujących paliwa ciekłe nie wykazały nieprawidłowości.
W wyniku kontroli gazu skroplonego LPG inspektorzy zakwestionowali 10 próbek pobranych na stacjach paliw i w hurtowniach – co daje 3,15 procent zbadanych. Niewłaściwą jakość odnotowaliśmy w 4 województwach: małopolskim, mazowieckim, pomorskim i śląskim. Do kontroli trafiła także 1 próbka lekkiego oleju opałowego, która przeszła pozytywnie testy w laboratorium. Dostępność tego paliwa w ofercie jest ograniczona, a wszystkie badane w latach 2013-2021 próbki spełniały wymagania jakościowe.
Eksperci w laboratorium weryfikują zgodność badanych próbek z normami określonymi w Ustawie o systemie monitorowania i kontrolowania jakości paliw oraz Rozporządzeniu Ministra Gospodarki ws. wymagań jakościowych dla paliw ciekłych. Przepisy określają parametry wpływające na zanieczyszczenie środowiska oraz prawidłowe funkcjonowanie pojazdów, także w różnych porach roku.
Nieprawidłowości wykryte w oleju napędowym dotyczyły następujących parametrów:
- stabilność oksydacyjna – określa odporność ON na starzenie; niska objawia się mętnieniem paliwa i powstawaniem osadów żywicznych w zbiorniku i systemie zasilania, co może prowadzić np. do zatykania filtrów paliwa czy zanieczyszczania zaworów wtryskowych
- temperatura zapłonu – zbyt niska może stwarzać ryzyko wybuchu oparów oleju podczas nalewania z dystrybutora
- zawartość wody – niezgodność pod tym względem stwierdzono w przypadku 1 próbki; obecność wody w paliwie wynika najczęściej z nieszczelności zbiornika, a może prowadzić do korozji układu paliwowego
W benzynach zakwestionowano prężność par – parametr ma różną wartość dla paliwa letniego i zimowego; od jego wysokości zależą łatwość uruchomienia silnika w temperaturze niskiej, w wysokiej zaś – skłonność do tworzenia się korków parowych.
W próbkach LPG nieprawidłowości dotyczyły:
- zawartości siarki oraz działania korodującego na miedź – wysoka zawartość siarki i przekroczenia drugiego parametru mogą powodować korozję elementów silnika
- pozostałości po odparowaniu – określa skłonność gazu do odkładania osadów w silniku
Po badaniach wojewódzcy Inspektorzy Inspekcji Handlowej wydali 11 decyzji o wycofaniu z obrotu paliw ze względu na znaczne przekroczenia wymagań jakościowych, informując o tych działaniach Inspekcję Ochrony Środowiska. W 18 przypadkach zawiadomili organy ścigania o podejrzeniu popełnienia przestępstwa w związku z wprowadzeniem do obrotu paliw niewłaściwej jakości, a także poinformowali o wynikach inne organy, w tym Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki, który wydaje koncesje na obrót paliwami, Krajową Administrację Skarbową oraz Policję.
RadioZET.pl/UOKiK