Zastrzeżenie numeru PESEL. Przełomowa usługa dostępna na mObywatel
Od piątku 17 listopada obywatele będą mogli zastrzec numer PESEL. Będzie to zabezpieczenie przeciwdziałające kradzieżom tożsamości, które pozwoli skutecznie walczyć z oszustami zaciągającymi kredyty na cudze dane. Niestety, dopiero od czerwca 2024 roku banki będą zobowiązane sprawdzić, czy numer PESEL jest zastrzeżony przed udzieleniem pożyczki.
Możliwość zastrzeżenia numeru PESEL przewiduje ustawa o zmianie ustaw w celu ograniczania skutków kradzieży tożsamości. Chodzi m.in. o walkę z wyłudzaniem środków finansowych poprzez zaciąganie np. kredytu na inną osobę bez jej wiedzy i zgody. Zwalczane w ten sposób ma też być zjawisko tzw. SIM swappingu, czyli wyrabiania duplikatu karty SIM, która może być potem użyta do nielegalnego autoryzowania transakcji.
Od 1 czerwca 2024 roku podmioty takie jak banki, instytucje kredytowe lub notariusze przed zawarciem umowy lub podjęciem czynności będą musiały sprawdzać w rejestrze, czy PESEL danej osoby został zastrzeżony. Ustawa stanowi, że obywatele nie będą obciążani za zobowiązanie, które zostało zaciągnięte bez ich wiedzy mimo istniejącego zastrzeżenia.
Zastrzeżenie numeru PESEL. Jak to zastrzec?
Rozwiązania dotyczące samego zastrzegania numeru PESEL i cofnięcia takiego zastrzeżenia wejdą w życie już w piątek. Zgodnie z ustawą będzie mógł tego dokonać każdy pełnoletni posiadacz numeru PESEL za pomocą e-usługi, aplikacji mObywatel - będzie usługa "Zastrzeż PESEL" - lub osobiście w urzędzie gminy, w banku krajowym, spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej lub na poczcie.
Na potrzeby nowej usługi powstał rejestr PESEL, który jest centralnym zbiorem danych. Jak podaje Ministerstwo Cyfryzacji, rejestr umożliwi:
- zastrzeżenie numeru PESEL,
- cofnięcie zastrzeżenia numeru PESEL,
- wgląd do historii zastrzeżeń numeru PESEL dla podmiotów, które będą chciały weryfikować zastrzeżenie numeru PESEL, czyli np. banki czy sklepy oferujące sprzedaż ratalną,
- weryfikację istnienia zastrzeżenia numeru PESEL za pomocą e-usługi, aplikacji mObywatel i usług sieciowych.
Zastrzeżenie numeru PESEL na mObywatel. Co daje?
Celem ustawy - jak tłumaczył podczas parlamentarnych prac podsekretarz stanu w Ministerstwie Cyfryzacji Paweł Lewandowski – jest umożliwienie posiadaczom numeru PESEL zastrzegania go w rejestrze. Obywatele będą w ten sposób chronieni przed zaciąganiem na ich dane przez oszustów zobowiązań finansowych, takich jak kredyt i pożyczka, czy też przed wydaniem przez przedsiębiorstwa telekomunikacyjne duplikatów ich kart SIM. Zastrzeżenie numeru PESEL i cofnięcie zastrzeżenia będzie bezpłatne.
Źródło: Radio ZET/PAP/TVN24 Biznes
Tu się dzieje
